DE IMPACT VAN WEL OF GEEN WATER

Door Anny van Orsouw
Het werkbezoek, deze keer worden Chaminda en Jan vergezeld door Anny van Orsouw en Wilma Vos, stond al snel in het teken van (te) veel water. De weergoden zorgden voor een 4 dagen durende regenbui. Vele dakloze en vermiste of gedode mensen tot gevolg. Onderweg naar de projecten in het binnenland worden we geconfronteerd met ondergelopen wegen en huizen. Er wordt noodhulp geboden door de overheid en vooral de mensen onderling vinden steun bij elkaar. In het berggebied zijn verschillende aardverschuivingen te zien. Door de bekendheid hiermee zijn de bewoners veelal geëvacueerd. Hun leven blijft bespaard, maar de oogst van specerijen kan niet worden binnengehaald.

Met dank aan sponsor Stichting Spaap

Geen water is de andere kant. We bezoeken een 3-tal scholen in de rijstveldenregio in de buurt van Polonnaruwa. De voorzieningen zijn gereed en de scholen hebben ons uitgenodigd om deel te nemen aan de ceremonie van de ingebruikname. Reizigers vanuit Nederland, Lieke, Harmke en Ad sluiten bij ons aan. Zij willen graag het werk van de stichting zien en zijn van harte uitgenodigd.
Stel je voor; een droog gebied, een school op vaak kilometers afstand, geen vervoer en geen water in de school! We worden hartelijk ontvangen en de emotie blijft niet uit als je de dankbaarheid van de kinderen en leerkrachten binnen laat komen. De Engelse leerkracht verzekerde mij dat het opvolgende project een “Green and Clean environment” zou zijn. De motivatie is er al.

Diep in de uitgestrekte theeplantages bezoeken we onder andere een school met een water probleem, gedeeltelijk veroorzaakt door apen. Deze vernietigen ’s nachts de voorzieningen die bovengronds gemaakt zijn. De uitvoering laat te wensen over, omdat de kennis onvoldoende aanwezig is. De school wil een duurzame, constructieve en structurele oplossing. Het is nu al duidelijk dat de school hulp zal krijgen, maar eerst worden afspraken gemaakt over het onderhoud en de bereidwilligheid om te mee te helpen.

We bezoeken onaangekondigd het project van een tehuis voor verstandelijk beperkte jongens. Hier is bijna 10 jaar geleden door de Stichting een steenmachine geplaatst.(zie afgeronde projecten 2006) Het blijkt nog altijd in gebruikt te zijn op een andere locatie voor het maken voor stenen. De jongens hebben hier een mooie dagbesteding aan.

Ook de zusters van de Holy Cross laten trots hun goed onderhouden put zien (2006).

10 jaar later nog steeds content met de put uit 2006

Onderweg naar nieuwe projecten wordt af en toe een soortgelijk bezoek afgelegd. Zelden is een project verwaarloosd.

Het werkbezoek bestaat uit veel praten, onderhandelen en rekenen. We ontmoeten directeuren van de scholen, priesters, ministers, provinciebestuurders, werklieden, burgemeesters, ambtenaren en veel kinderen. Kortom, een groot netwerk van betrokkenen. De samenwerking wordt van beide kanten erg gewaardeerd.

Soms is er ook nog tijd voor ontspanning, als de administratie op orde is. Thuis is Negombo hebben we een prettig onderkomen bij Chaminda, onze projectuitvoerder, zijn vrouw Nilu, zoon Mark en dochter Kaylie. Mark speelt graag met een bal. Kaylie kijkt het liefst naar het filmpje op YouTupe van “Ho Gaana Pokune” (“we komen eraan”) en zingt uit volle borst mee. De kinderen in deze film hebben nog nooit de zee gezien en de juffrouw heeft er voor gezorgd dat ze nu kunnen gaan. Symbool voor veel kinderen in het achterland van Sri Lanka.

Op de achtergrond de theestruiken

In de laatste week bezoeken Chaminda en Jan een 6 tal nieuwe projecten in de theeplantages ten zuiden van Kandy. Allen hebben een probleem met drinkwater; onvoldoende of helemaal geen water, zoals je op dit filmpje kunt zien. In dit achterland woont de arme Tamil bevolking. Ver van de doorgangsroute voor de toerist.

Wilde Ganzen, in de persoon van Heleen Reedijk en Sylvia Ortega, is in het land om hun gefinancierde projecten van alle NGO’s te zien. Ze bezoeken ook een 3 tal projecten van onze stichting en zijn zeer tevreden met het resultaat. De laatste dagen in Sri Lanka besteden ze aan een 2-daagse workshop voor de NGO’s. Chaminda en Gayan, projectuitvoerder en projectmedewerker, zijn ook van de partij. Zij komen thuis met enthousiaste ideeën over o.a. de samenwerking met lokale organisaties en de overheid en de aandacht voor duurzame projecten.

Hier in Nederland krijg ik de verhalen en beelden mee van de voortgang van de projecten, maar om het zelf weer te zien maakt veel in mij los. Waarom zijn mensen zo blij met schoon drinkwater of een toilet? De context waarin dit gebeurt, spreekt boekdelen. Het is nog steeds niet gewoon dat men zich geen zorgen hoeft te maken over de eerste levensbehoeften. Laat staan dat ze zich zorgen maken over milieuvervuiling of de likes op facebook. Vooral de grote tegenstellingen met onze cultuur en het besteedbaar inkomen geven stof tot nadenken.
Kinderen tonen over het algemeen een grote verlegenheid. Komen talenten tot bloei? In de rijst- en theegebieden wonen de armste mensen. Kinderen gaan naar school en blijven hun hele leven op dezelfde plek wonen. De buitenwereld is vreemd, waardoor ze weinig tot ontwikkeling komen. De overheid ziet dit ook en heeft een speciaal programma opgezet voor kinderen die bovengemiddeld scoren. Een eerste stap is gezet. Zij krijgen de kans om verder te leren, buiten de eigen regio. In de eigen regio zijn er meestal geen passende leermogelijkheden. Daarmee hoopt men de armste gebieden op een hoger plan te brengen.
Het stemt me positief dat we een steentje kunnen bijdragen in deze ontwikkeling, door onder andere de interactieve gezondheidslessen op de scholen. En wat zou het mooi zijn als er ook in dit programma de voeding aan bod zou komen. Het blijkt nu vaak dat het voedingspatroon verlegd wordt naar de snelle hap. Het is goedkoper dan vers en gezond eten. De prijs van een liter melk is in Sri Lanka € 1,20. Dan drink je weinig of geen melk. Groenten zijn vaak dezelfde prijs als in Nederland en het inkomen is een factor 10. Waar gaat de bal aan het rollen? Wanneer wordt het betaalbaar voor iedereen? De lagere en middenklasse groeien verder uit elkaar, als het geen blijvende aandacht krijgt.
De meeste mensen hebben weinig geld om rond te komen, maar het is ook mooi te zien hoe tevreden men kan zijn. Luxe zit in kleine dingen, zoals het ontmoeten van andere mensen, of de processie lopen in de mei maand en samen bidden. En niet te vergeten een kraantje voor het huis, zodat het lopen naar de pomp verleden tijd is.

We gaan door. ‘Veilig drinkwater op elke school!’